Ga naar de inhoud

Niet-officiële zwemwaterlocatie

Onder tijdelijke zwemwaterinrichtingen wordt verstaan bijvoorbeeld activiteiten tijdens een evenement in water dat niet is aangewezen als officiële zwemwaterlocatie zoals sloten of havens. Denk daarbij aan evenementen als cityswim wedstrijden, survival runs, mudruns, paalzitten, enzovoort.

Activiteiten in water van tijdelijke zwemwaterinrichtingen bij een evenement kunnen gezondheidsrisico's met zich mee brengen. Deze worden verhoogd door bijvoorbeeld slechte reiniging, water vernevelende apparatuur, een hoge omgevingstemperatuur en de duur van het evenement.

Verantwoordelijkheden

Het algemene advies luidt: laat geen activiteiten plaatsvinden in water van een niet-officiële zwemwaterlocatie. Besluit je toch een evenement op te zetten rond een niet -officiële zwemwaterlocatie let dan op het volgende:

Risico's

  • Blauwalgen zijn bacteriën die van nature in het water horen. Veel blauwalgen groeien optimaal bij temperaturen tussen de 20 en 30 graden met daarbij weinig licht en stroming in het water. De blauwalgen zijn giftig en zorgen voor stankoverlast en kunnen door afscheiding van stoffen klachten bij mensen veroorzaken, zoals huidklachten, misselijkheid, diarree, buikpijn, geïrriteerde ogen en leverschade.
  • Botulisme wordt veroorzaakt door de botulismebacterie. Het is een vorm van voedselvergiftiging die verlamming veroorzaakt en waaraan vooral watervogels en vissen doodgaan. Bij botulisme in vijvers en sloten is het gevaar voor mensen niet zozeer de botuline, maar besmetting door bacteriën die voorkomen in de rottende kadavers die zijn doodgegaan door de botulismebacterie.
  • De ziekte van Weil is eeb van dier op mens besmettelijke ziekte (genaamd zoönose) die ernstige lichamelijke gevolgen kan hebben. Ratten die de bacterie bij zich dragen scheiden de bacterie via de urine uit. Besmetting kan optreden door contact met besmet oppervlaktewater, riolen en grond. De bacterie kan via wondjes of slijmvlies van de ogen, neus of mond in het lichaam komen.
  • Zwemmersjeuk wordt veroorzaakt door larfjes van de vogelparasiet Trychobillharzia. Via uitwerpselen van watervogels komen de eitjes van deze parasiet in het water terecht. Bij mensen kan dit rode jeukende bultjes veroorzaken. 

Communicatie naar deelnemers/bezoekers voorafgaand aan het evenement

  • Informeer over de mogelijke gezondheidsrisico's wanneer men deelneemt aan activiteiten in water van een niet-officiële zwemlocatie.
  • Adviseer de huisarts te bezoeken wanneer in de eerste dagen tot twee weken na het evenement gezondheidsklachten ontstaan met de vermelding aanwezig te zijn geweest bij het evenement.
  • Informeer over het verhoogde risico op gezondheidsklachten voor kwetsbare groepen (jonge kinderen, oudere mensen, zwangere vrouwen, chronisch zieken).
  • Adviseer wondjes en dergelijke waterdicht af te dekken voorafgaand aan de activiteiten.
  • Adviseer direct na het evenement te douchen en wondjes en dergelijke goed uit te spoelen.

Maatregelen voorafgaand aan het evenement

  • Neem contact op met de waterkwaliteitsbeheerder (Rijkswaterstaat, de provincie of een waterschap), om een beeld te krijgen van de waterkwaliteit en mogelijke bronnen van verontreiniging van het wateroppervlak dat je wil gebruiken. Er kan zo nodig extra onderzoek naar de kwaliteit van het water worden gedaan;
  • onderzoek (vraag na bij uw gemeente) of riool overstorten en rioolwaterzuiveringen aanwezig zijn en waar. Organiseer geen activiteiten rond rioolwaterzuiveringen en plekken waar het riool overloopt bij hevige regenval;
  • vermijd bij het bepalen van het parcours of de plek waar de activiteiten plaatsvinden doodlopende slootjes en duikers;
  • wees voorafgaand aan het evenement alert op de aanwezigheid van dode dieren in het water in verband met de botuline bacterie. Organiseer geen activiteiten in en rond water met dode dieren;
  • wees voorafgaan aan het evenement alert op laagjes in het water die op groen/blauwe olie lijken, dit kan op blauwalg duiden. Organiseer geen evenementen in en rond water wanneer de aanwezigheid van blauwalg wordt vermoed;
  • wees voorafgaand aan het evenement alert op de aanwezigheid van ratten. De aanwezigheid van zwerfafval, restvoedsel kan ratten aantrekken. Organiseer geen activiteiten in en rond water waar rattenactiviteit is.

Geldende wet- en regelgeving

  • Zwembaden, badinrichtingen en zwemgelegenheden zoals meren, plassen, en dergelijke moeten voldoen aan hygiëne en veiligheidsvoorschriften. De Wet en het Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden stellen minimumeisen aan de kwaliteit van het Nederlandse zwemwater. De provincie kan aanvullende eisen stellen.
  • Per regio worden meren, plassen en dergelijke aangemerkt als officiële zwemwaterlocatie. Alleen op die locaties is sprake van zwemwaterbeheer en wordt het water volgens Europese richtlijnen vanaf april tot en met september onderzocht op bijvoorbeeld colibacteriën.
  • Bij evenementen waar activiteiten plaatsvinden in het water dat niet is aangewezen als officiële zwemwaterlocatie of in water van een, door de organisatie van het evenement, geplaats zwembad en dergelijke dien je als organisator zelf te onderzoeken of de waterkwaliteit voldoende is en moet worden voldaan aan de vergunningvoorschriften van de gemeente.