Johannes de Boer: "Corona kan iedereen overkomen"

De helikopter waarin De Boer en zijn Mobiel Medisch Team in opdracht van het Landelijk Coördinatiecentrum voor Patiënten Spreiding ernstige coronapatiënten vervoert, is normaal gesproken bestemd voor het ambulancevervoer van de Waddeneilanden. ,,Door de coronacrisis is die functie overdag afgeschaald, zodat deze heli van de ANWB Medical Air Assistance vanaf de vliegbasis Leeuwarden ingezet kan worden voor de spreiding van patiënten”, vertelt De Boer, die als Hems Crew Member (HCM) vanuit UMCG Ambulancezorg gedetacheerd is bij RAV Fryslân. Deze grote helikopter, de H145, is voor dit doel omgedoopt tot zogenaamde lifeliner 5. ,,Er is ruimte voor een arts, verpleegkundige, piloot, een HCM'er en een patiënt. Vanaf de waddeneilanden kon er ook altijd een familielid mee, maar voor deze inzetten is dat nu helaas niet mogelijk”, aldus De Boer. 

De Boer is als HCM'er opgeleid voor dit type helikopter en heeft onder andere als taak de piloot te assisteren met navigeren. ,,In deze periode met korte dagen is de kans dat we in het donker vliegen en landen groot, en dan is de aanwezigheid van een HCM'er ook verplicht.” Daarnaast is de Boer medisch-assisterend geschoold. Tot in december vloog de lifeliner 5 met een team van het Radboud UMC vanaf Volkel. ,,Ik was dan een dag of twee per week daar en werkte daarnaast op de ambulancehelikopter en ambulance in Leeuwarden.”

Heel andere inzetten

Bij de 'coronavluchten' was iets minder haast geboden dan tijdens de normale inzetten van de helikopter, zoals verkeersongevallen. Ook het besmettingsgevaar maakt de situatie anders. Zo wachten De Boer en de piloot buiten bij de heli tot de patiënt naar buiten wordt gebracht. ,,De patiënten zijn geïntubeerd, wat inhoudt dat de ademhaling door een machine is overgenomen. Omdat dat een gesloten systeem is kunnen er geen aerosolen het lichaam uit. Toch dragen we wel mondmaskers en hebben we de luchtstroom van de airco van voor naar achter ingesteld.”

De patiënten die binnen anderhalf uur van de ene IC op de andere IC komen te liggen zijn onderweg  meestal diep in slaap. ,,Toch zeggen we altijd wat we gaan doen. Een keer was een patiënt wel bij bewustzijn en keek me ook aan. Dat had ik nog nooit meegemaakt, maar schijnt op de IC wel vaker voor te komen.” Hoe hectisch het binnen de ziekenhuismuren tijdens de hoogste pieken was, zag De Boer niet met eigen ogen. ,,Maar we hoorden wel verhalen van doktoren en verpleegkundigen, en soms merkten we het. Zo hadden we eens twee patiënten uit Alkmaar gehaald, maar even later waren er daar alweer twee nieuwe op de IC. Zo snel veranderde het.”

Mensen zijn 'op'

Dat alle coronapatiënten boven de zestig jaar oud zijn en obesitas en onderliggende ziekten hebben zoals veel mensen denken, klopt volgens De Boer niet. Als chauffeur op de ambulancepost Leeuwarden van UMCG Ambulancezorg ziet hij regelmatig (mogelijke) coronapatiënten die jonger zijn dan hijzelf. ,,Laatst een vrouw van 37, met twee jonge kinderen. Dat maakt indruk. Het lijkt voor veel mensen een ver-van-mijn-bedshow, maar corona en een ziekenhuisopname: het kan echt iedereen overkomen.”
Ook als ambulancechauffeur houdt hij zoveel mogelijk afstand tot de patiënt, ook nu hij als acuut zorgpersoneel al gevaccineerd is. Moeilijk vindt hij het wanneer dierbaren op afstand moeten blijven als patiënten naar het ziekenhuis gaan. ,,De patiënten zijn dan vaak al helemaal 'op'. En dat is dan nog maar het begin. Normaal zeggen we als ambulancepersoneel op zo'n moment: geef elkaar nog even een dikke kus. Maar dat kan nu niet. Dat is heel schrijnend.”